O tym czym jest stres, dlaczego się stresujemy i po co jest nam potrzebny pisałam tutaj. Tym razem zajmiemy się fizjologią stresu, żeby zrozumieć co się dzieje z naszym ciałem w sytuacji interpretowanej przez nasz mózg jako zagrożenie.
Strach przed wystąpieniami publicznymi
Często moi klienci opisują swoje reakcje na stres jako coś nieprzyjemnego np. zasycha im w gardle, nie mogą sobie niczego przypomnieć czy drżą im ręce mając w dłoni mikrofon. Dla nieświadomego performera taka sytuacja może być przerażająca, ponieważ nie mamy wtedy pełnej kontroli nad swoim ciałem, a to generuje lęk.
Co się dzieje z moim ciałem?
Potencjalne reakcje na stres:
•Zwężają się naczynia krwionośne w mózgu i narządach wewnętrznych
•Pocenie się
•Gęsia skórka
•„Czarna dziura”
•Rozszerzają się źrenice, dzięki czemu widzimy na dalszą odległość
•Szybciej i mocniej bije nam serce
•Przestajemy odczuwać głód
•Rośnie ciśnienie krwi
•Suchość w ustach
•Płytki oddech
•Trzęsące się ręce
•Redukcja trawienia, pracy trzustki, popędu seksualnego1
Wymienione reakcje są najczęściej występującymi. Jakie są Twoje reakcje na stres? Przypomnij sobie swoje ostatnie wystąpienie publiczne i zastanów się jak u Ciebie w ciele objawia się stres.
Reakcja na stres na różnych poziomach
Istnieją 4 poziomy reagowania na stres:
• Fizjologiczny
• Behawioralny
• Emocjonalny
• Poznawczy2
Skala stresu. Jak bardzo wydarzenia z Twojego życia są stresujące?
Rahe’a oraz Holmes stworzyli skalę stresu SRRS ( Social Readjustment Rating Scale), która prezentuje stresujące wydarzenia oraz ich skalę.
Jak sprawdzić swój poziom? Wybierz z listy wydarzenia, które Cię dotyczą, zapisz punkty oraz podlicz ich łączną sumę.
1. Wynik powyżej 300 poziom ryzyka poważnego pogorszenia zdrowia 80%
2. Wynik między 150 a 300 poziom ryzyka poważnego pogorszenia zdrowia 50%
3. Wynik poniżej 150 małe ryzyko poważnego pogorszenia zdrowia
W której części Ty jesteś? Podlicz swoje punkty i odpowiedz sobie na to pytanie.
• Śmierć bliskiego członka rodziny (100)
• Śmierć bliskiego przyjaciela (73)
• Rozwód (73)
• Separacja małżeńska (65)
• Pobyt w więzieniu (63)
• Śmierć bliskiego członka rodziny (63)
• Zranienie ciała lub choroba (53)
• Zawarcie małżeństwa (50)
• Zwolnienie z pracy (50)
• Pogodzenie się ze skłóconym małżonkiem (45)
• Przejście na rentę lub emeryturę (45)
• Choroba w rodzinie (44)
• Ciąża (40)
• Kłopoty seksualnym (39)
• Powiększenie się rodziny (39)
• Rozpoczynanie nowej pracy zawodowej (39)
• Zmiany w dochodach finansowych (38)
• Śmierć bliskiego przyjaciela (37)
• Zmiana zawodu (36)
• Wzrost konfliktów małżeńskich (35)
• Hipoteka ponad 10000 dolarów (31)
• Wiadomość o konieczności zwrotu większego długu lub pożyczki (30)
• Zmiana stopnia odpowiedzialności w życiu zawodowym (29)
• Opuszczenie przez dzieci domu rodzinnego (29)
• Kłótnie i starcia z krewnymi współmałżonka (29)
• Wzmożenie wysiłku dla wykonania jakiegoś zadania (28)
• Początek lub zakończenie pracy zawodowej współmałżonka (26)
• Rozpoczęcie lub zakończenie nauki szkolnej (26)
• Zmiany standardu, poziomu życia (25)
• Zmiany osobistych nawyków i przyzwyczajeń (24)
• Starcia z szefem (23)
• Zmiany warunków pracy lub najbliższego otoczenia (20)
• Zmiana mieszkania (20)
• Zmiana szkoły (20)
• Zmiany w spędzaniu wolnego czasu (19)
• Zmiany w praktykach religijnych (19)
• Zmiany w nawykach życia towarzyskiego (18)
• Hipoteka lub zaciągnięcie długu poniżej 40 000 zł (17)
• Zmiana nawyków snu (16)
• Zmiany częstości spotkań rodzinnych (15)
• Zmiany nawyków żywieniowych (15)
• Urlop (13)
• Święta Bożego Narodzenia (12)
• Małe naruszenie przepisów prawnych (11)3
Jeśli chodzi o wystąpienia publiczne dla niektórych mogą być na bardzo wysokim poziomie np. 60, dla innych na niskim np. 20.
Jak sobie radzić ze stresem? Sprawdź w moim poprzednim artykule.
Bibliografia:
1. J. Kalat, Biologiczne podstawy psychologii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
2. R. Gerrig, P. Zimbardo, Psychologia i życie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
Cześć. Witaj na moim blogu:) Jestem psychologiem, trenerem wystąpień publicznych, Head of Speakers TEDxZurich i mentorem mówców TEDxWarsaw oraz certyfikowanym coachem ICF na poziomie PCC. Pomagam m.in. prawnikom, wokalistom, aktorom, wykładowcom i ludziom z biznesu w przygotowaniu się do ich przemówień przed setkami ludzi na publiczności, a także w prowadzeniu spotkań czy prezentacji. W 2021 zostałam wybrana jako jedna z 11 najlepszych trenerów wystąpień publicznych na świecie, według rankingu Coach Foundation.
Moja ścieżka do miejsca, w którym jestem prowadziła mnie przez wiele lat edukacji muzycznej, ale również SWPS, SGH i podyplomowe studia coachingowe. Jako jedyna Polka występowałam w musicalu kubańskim „Conoce mi Cuba”. Przez wiele lat pracowałam nad opanowaniem tremy, która spędzała mi sen z powiek. Zawsze też zastanawiałam się jak pracować z wewnętrznym krytykiem, nie przejmować się opinią innych i jak budować prawdziwe poczucie pewności siebie na scenie. Teraz już znam odpowiedź. W ostatnim czasie udzieliłam niezliczonej ilości wywiadów, co tylko jeszcze bardziej mi uświadomiło, jak dużo daje pewność siebie przez kamerami i umiejętności autoprezentacji.