Z punktu widzenia ewolucyjnego, posiadanie opinii, przekonań, typowych wzorców działania czy ocen ma swoje uzasadnienie. Zachowanie mechaniczne ma zarówno negatywne, jak i pozytywne konsekwencje:
Skracają czas podejmowania decyzji, co może być działalnością wymagającą energii. Byłoby nam trudno funkcjonować, gdybyśmy musieli zastanawiać się każdego ranka, czy powinniśmy zatrzymać się na czerwonym świetle, czy możemy dotknąć gorącego garnka, czy też spacerując nocą po ciemnej ulicy, czy warto zaprzyjaźnić się z osobą niosącą nóż.
Oszczędzamy nasze zasoby umysłowe na coś większego, np. pracę twórczą lub rozwiązywanie problemów.
W większości przypadków jest to skuteczna strategia działania.
1.Pierwsze Wrażenie
Jeśli źle zaczniemy, może to wpłynąć na inne elementy naszego wystąpienia. Pierwsza sformułowana opinia na nasz temat może pozostać na długo.
2. Efekt Aureoli
Publiczność może ocenić mówcę jako profesjonalistę na podstawie jego wyglądu oraz sygnałów, które wskazują, że osoba ta dobrze radzi sobie zawodowo, (markowe i drogie ubrania). Ludzie są skłonni dawać pozytywne opinie na temat innych cech danej osoby, opierając się tylko na jednym aspekcie.
3. Efekt Golema
Efekt Golema działa odwrotnie do efektu aureoli. Tutaj negatywna cecha jest przerzucana na cały charakter człowieka. Na przykład, kiepska prezentacja może być kojarzona z lekkomyślnością, brakiem profesjonalizmu lub bezradnością.
4. Stereotypy Dotyczące Wyglądu
Atrakcyjni ludzie są często lepiej oceniani. Nie każdy rodzi się z wyglądem modelki, ale nawet jeśli nie jesteśmy chodzącą pięknością, dbanie o swój wygląd, a także dobór odpowiednich kolorów i krojów do naszej sylwetki może wiele zdziałać.
5. Dogmatyzm
Przekonania i sztywne zasady słuchaczy mogą sprawić, że nawet jeśli posiadamy odpowiednie kompetencje, możemy zostać z góry ocenieni gorzej. Dogmaty każdego człowieka są głęboko zakorzenione i niełatwo je zmienić. Jako mówcy nasze możliwości wpływu na te przekonania są ograniczone.
6. Przyklejanie Łatek
Gdy spóźnimy się na prezentację, możemy być postrzegani jako nieodpowiedzialni. Takie opinie mogą przylgnąć do nas na długo.
Wnioski
Działanie na autopilocie niestety ma również swoją ciemną stronę, ponieważ zwiększa szansę na popełnienie błędu. Ponadto może spowodować działanie bezrefleksyjne i reakcję tylko na jeden bodziec lub cechę. W skali globalnej prowadzi to do wielu społecznie niepożądanych zachowań. Stereotypy mogą niszczyć relacje, budować mury i uniemożliwiać poznawanie kogoś z empatią, przyjaźnią i ciekawością. Te aspekty są również istotne w kontekście wystąpień publicznych. Świadomy mówca, znając te zasady, może dopasować skuteczne strategie autoprezentacji i budowania marki osobistej, oraz zdaje sobie sprawę, że nie wszystko zależy tylko od jego występu, co może zmniejszyć tremę.
Cześć. Witaj na moim blogu:) Jestem psychologiem, trenerem wystąpień publicznych, Head of Speakers TEDxZurich i mentorem mówców TEDxWarsaw oraz certyfikowanym coachem ICF na poziomie PCC. Pomagam m.in. prawnikom, wokalistom, aktorom, wykładowcom i ludziom z biznesu w przygotowaniu się do ich przemówień przed setkami ludzi na publiczności, a także w prowadzeniu spotkań czy prezentacji. W 2021 zostałam wybrana jako jedna z 11 najlepszych trenerów wystąpień publicznych na świecie, według rankingu Coach Foundation.
Moja ścieżka do miejsca, w którym jestem prowadziła mnie przez wiele lat edukacji muzycznej, ale również SWPS, SGH i podyplomowe studia coachingowe. Jako jedyna Polka występowałam w musicalu kubańskim „Conoce mi Cuba”. Przez wiele lat pracowałam nad opanowaniem tremy, która spędzała mi sen z powiek. Zawsze też zastanawiałam się jak pracować z wewnętrznym krytykiem, nie przejmować się opinią innych i jak budować prawdziwe poczucie pewności siebie na scenie. Teraz już znam odpowiedź. W ostatnim czasie udzieliłam niezliczonej ilości wywiadów, co tylko jeszcze bardziej mi uświadomiło, jak dużo daje pewność siebie przez kamerami i umiejętności autoprezentacji.